We organiseren dit jaar de 8-mei herdenking op de VUB-campus.
De strijd is nog niet gestreden! Ook dit jaar roepen we studenten op om van zich te laten horen.
Ben jij een student, deel dan hier wat 8 mei voor jou betekent.
8 mei?
Op 8 mei 1945 gaf Nazi-Duitsland zich eindelijk over, waarmee een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog in Europa. Deze verwoestende oorlog eiste tussen de 70 en 85 miljoen levens, zowel burgers als militairen. Het was het directe gevolg van een moorddadige, racistische en genocidale ideologie, die de levens van een bepaalde groep mensen fundamenteel hoger plaatste dan die van anderen.
In 1941 moest ook de VUB-ULB de deuren sluiten vanwege "haar extreemlinkse tendensen en haar maçonnieke karakter, die een bedreiging vormden voor duurzame vrede." Het concept van vrij onderzoek werd beschouwd als een bedreiging. Dit resulteerde in negentien gedeporteerde professoren, waarvan er vier werden gefusilleerd of onthoofd, samen met 136 studenten en vijf personeelsleden die werden opgesloten als politieke gevangenen. Van deze groep werden 35 mensen gefusilleerd, opgehangen of onthoofd, terwijl 71 van hen stierven in concentratiekampen.
De dag waarop nazi-Duitsland zich overgaf, 8 mei, werd in België, evenals in vele andere landen, uitgeroepen tot een feestdag: V-Day. Een dag vrij om te vieren, te herdenken en te reflecteren. Helaas werd in 1976 in België besloten om deze feestdag af te schaffen. Dit was een historische vergissing; de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog werd hierdoor in de vergetelheid gedrukt, samen met een deel van het collectieve bewustzijn over de gruwelen van het fascisme.
Het is van groot belang dat de experts, wetenschappers en opiniemakers van de toekomst een bewustzijn meekrijgen van de gevaren en de gevolgen van het fascisme, evenals van de daden van het Belgische (studenten)verzet, zoals die van Frans Lenaerts. Zijn verhaal, door ons vastgelegd, is te vinden via dit nieuwsartikel over de Sint-Verhaegenherdenking en ook via de Helden van het verzet, met het volledige verhaal van ‘Lange Lenaerts’.
Vorig jaar verscheen naar aanleiding van de herdenking van 8 mei een open brief, gericht aan de VUB. In deze brief werd gevraagd om 8 mei opnieuw in te voeren als een feestdag, het verzet een zichtbare plaats te geven op de campus, en geen ruimte te bieden aan seksistische, racistische en homofobe organisaties. Tijdens de voorgaande 8 mei-herdenking werden ook enkele gedichten van studenten voorgedragen.
Alles is gezegd , Justine Karamira
(Ik nam mijn pen vast, ideeën los
Bruisend in mijn hoofd, in mijn gedachte
Ze zonken in het drijfzand van de geschiedenis)
“alles is al gezegd
mijn woorden staan in uitgelezen boeken
mijn daden zijn een nabootsing van vergane heldinnen
mijn bestaan is zo nauwkeurig als de feilbare diagnose van mijn psycholoog
alles is al eens gezegd geweest”
ik denk dat de luisteraars toen doof waren
hoe luid betogers riepen, moeders weende en kinderen krijsten,
dát werd het tafereel, waar nu de ogen van vol lopen en de mond leeg
We gaan niet meer dood van de strijd maar met de strijd,
En een nachtmerrie hoeft het niet te zijn
het is stappen op een slapende voet
onaangenaam maar nodig,
om verder te gaan;
je bent zeker dat erop staan, je zou doen inzakken
maar met behulp van de andere, krijg en heb je steun
je staat op en vertrouwt op de andere
een droom lijkt het me eerder,
rijmend op eentje waarin een kind luidkeels riep:
ik heb de oplossing!
Ik keek in je ogen en je liet me mezelf zien
dankbaar dat het kind riep, want ik luisterde
dat het keek en iets zag
de andere,
niet als schijngestalte van een toekomstgenoot
maar als een allemansvriend
misschien dat je jezelf daar dan ook in herkent
en misschien was dat niet waar het allemaal rond draaide
maar alles is al eens gezegd geweest en
een herdenking is het verleden, dat in het heden zijn plaats krijgt
wat voor mij, op volmaaktheid lijkt”
Als antwoord op de groeiende maatschappelijke vraag om de herinnering aan het Belgische en Brusselse verzet tegen de nazistische bezetting nieuw leven in te blazen, heeft de VUB recent de leerstoel 'Sporen van het verzet' opgericht. Dit initiatief is een gezamenlijk project van de vzw Helden van het Verzet , VUB Research en de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte.
Maar de strijd is nog niet gestreden, kom dus zeker naar de 8 mei herdenking in het VUB-Amfitheater.