Archieven Leopold Flam en Hubert Dethier naar Centrum voor Academische en Vrijzinnige Archieven van de VUB

De Vrije Universiteit Brussel neemt de archieven van Leopold Flam en Hubert Dethier met blijdschap in ontvangst. Beide vrijzinnige filosofen speelden een grote rol in het intellectuele discours van hun tijd en waren als professoren jarenlang verbonden aan de VUB. In de geschiedenis van de VUB zijn het twee gezichtsbepalende denkers.

CAVA, het Centrum voor Academische en Vrijzinnige Archieven van de Vrije Universiteit Brussel, kreeg de archiefbestanden van de professoren Leopold Flam en Hubert Dethier overhandigd uit de collectie van het Archief- en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel (AMVB). Deze overdracht gebeurde met toestemming van de familie en de schenkers. Hierdoor komen de archieven van beide professoren terug naar de VUB en kunnen de daar reeds bestaande archiefbestanden worden vervolledigd. Beide archiefinstellingen werkten al eerder samen rond deze archieven.

Frank Scheelings, coördinator van CAVA, vindt het ‘bijzonder fijn als professorenarchieven die zijn afgedwaald terug naar de universiteit komen. En als het de archieven van twee bekende vrijzinnige Vlaamse filosofen betreft, dan licht het hart van de VUB-gemeenschap op.’

Het AMVB droeg de archieven over om haar collecties te begrenzen en plaats vrij te maken om nieuwe belangrijke Nederlandstalige culturele archieven uit het Brusselse op te nemen.

  Leopold Flam: 'Elk denken is een poging om een weinig orde te brengen in de chaos die ons aanhoudend bedreigt.'

Leopold Flam (1912-1995)

Voor WOII uitbreekt, behaalt Leopold Flam zijn licentiaatsdiploma in de geschiedenis en start hij als leerkracht secundair onderwijs in het atheneum van Deurne. Tijdens de oorlog wordt hij opgepakt en in 1944 gedeporteerd naar een concentratiekamp. Na de oorlog gaat hij terug aan de slag als leerkracht. Hij doceert ook filosofie aan het instituut Emile Vandervelde. Leopold Flam promoveert in 1952 tot doctor in de geschiedenis en wordt een aantal jaren later inspecteur voor het vak geschiedenis in het middelbaar onderwijs. Hij pleit voor meer aandacht voor de recente geschiedenis in de geschiedenislessen. In 1960 wordt hij hoogleraar aan de ULB en na de oprichting van de VUB, aan de VUB. In de jaren 1960-1980 behoort hij tot een generatie toonaangevende filosofen in België.

Hubert Dethier (1933-2018)

Hubert Dethier werd geboren te Lembeek (Halle). Na zijn studies filologie en filosofie werd hij assistent bij de ULB-historicus-filoloog François Masai en bij Leopold Flam. In 1967 promoveerde hij onder leiding van die laatste op een proefschrift over de Italiaanse humanist Pietro Pomponazzi. Twee jaar later werd Dethier zelf professor aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Hij was titularis van maar liefst twaalf cursussen, vooral in de wijsbegeerte en de communicatiewetenschappen. Daarnaast gaf hij ook les aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam en was hij betrokken bij de oprichting van de nieuwe studierichting Moraalwetenschappen. Dethier stond, samen met Leopold Flam, aan de wieg van het ‘Centrum voor studie van de Verlichting’, opgericht in 1972 en na zijn emeritaat opgegaan in het huidige Centrum voor Ethiek en Humanisme. In 1997 won hij de Prijs Vrijzinnig Humanisme.