Symposium 30 jaar abortuswetgeving in België: deel 1: Vrijwillige zwangerschapsafbreking vanuit historisch perspectief

Trui Deschuyffeleer voert het woord over de invloed van de vrijzinnige beweging op de invoering van seksuele vorming in het officieel onderwijs tussen 1955 en 1975.

Doctoraatsstudente Jolien Gijbels belicht medische abortus, religie en ethiek in de negentiende eeuw. In de negentiende eeuw was abortus omwille van een ongewenste zwangerschap immers nog nauwelijks onderwerp van discussie. Het was medische abortus die in de negentiende eeuw reden van debat was. Dit werd vooral onder artsen bediscussieerd.

In de twintigste eeuw kwam vrijwillige zwangerschapsafbreking op de agenda van vrouwenbewegingsorganisaties, die de kwestie kaderden in een discours van vrouwenrechten en seksualiteit. Professor Karen François spreekt over de plaats van de abortuskwestie binnen de eisen van de tweede feministische golf.

Marie Hoste, masterstudente aan de UGent, en Kim Descheemaeker vertellen meer over het parlementaire werk van senator Lucienne Herman-Michielsens voor de totstandkoming van de Belgische abortuswetgeving in 1990.

Trui Deschuyffeleer behaalde een Master in de Geschiedenis aan de VUB. Momenteel studeert ze politieke wetenschappen aan de VUB/ULB. Daarnaast is ze ook actief bestuurslid van het Humanistisch Verbond Halle. In haar presentatie doet ze haar masterscriptie van de opleiding Geschiedenis uit de doeken. Ze vertelt over de invloed van de vrijzinnige beweging op de invoering van seksuele vorming in het officieel onderwijs tussen circa 1955 en 1975. 

Jolien Gijbels is als doctoraatsonderzoekster verbonden aan de onderzoeksgroep ‘Cultuurgeschiedenis vanaf 1750’ van de KU Leuven. In het kader van het onderzoeksproject “Het levensbeschouwelijke conflict voorbij: religie en vrijzinnigheid in de Belgische medische pers tussen 1840 en 1914” focust ze op wetenschappelijke debatten tussen katholieke en liberale artsen over verloskundige en gynaecologische thema’s. In haar presentatie besteedt ze aandacht aan de debatten in de negentiende eeuw tussen liberale en katholieke artsen over medische abortus.

Professor Karen François is hoogleraar filosofie, verbonden aan het Center for Logic and Philosophy of Sciences aan de VUB. Ze doceert wetenschapsfilosofie, fenomenologie, ethiek en wetenschappelijke integriteit. Tussen 1995 en 2010 was ze lid van de Raad van Bestuur van het ‘Kollektief Anticonceptie’, het abortuscentrum in Gent. Van 2001 tot 2011 was professor François lid van de Nationale Evaluatiecommissie die toeziet op de wet betreffende de zwangerschapsafbreking. Tussen 2013 en 2016 zetelde ze ook in de Raad van Bestuur van de Belgische Federatie voor de Seksuele en Reproductieve Rechten en sinds 2003 is ze lid van de Algemene Vergadering van Sensoa. Professor François gaat in op de plaats van het thema abortus binnen de tweede feministische golf. Daarvoor blikt ze ook terug op de eerste feministische golf en kijkt ze ook naar de actuele, soms derde feministische golf genoemd.

Kim Descheemaeker studeerde af als Master in de Geschiedenis. Sinds 2017 werkt ze bij Liberas vzw, waar ze onderzoek doet naar de collectie, in diverse tijdschriften voor een breed publiek publiceert en zich verdiept in aspecten van de liberale beweging en vrouwengeschiedenis. Ze onderzoekt de abortuskwestie op basis van het archief van politica Lucienne Herman-Michielsens dat door Liberas bewaard wordt. In haar presentatie gaat ze in op de omslag in het denken rond de liberalisering van de abortuswetgeving bij deze politica waardoor een compromis tussen onder meer de liberale en socialistische politieke families mogelijk werd en er in 1990 na een parlementaire strijd van twee decennia een wetswijziging kwam.

Marie Hoste is masterstudente rechten aan de UGent. Voor haar masterscriptie koos ze voor een thema binnen de rechtsgeschiedenis. Zo kan ze haar twee passies verenigen, namelijk geschiedenis en recht. Het onderwerp van haar onderzoek is het parlementaire werk van senator Lucienne Herman-Michielsens inzake de Belgische abortuswetgeving. Ze presenteert haar eerste onderzoeksresultaten.