Els Goderis over vrijzinnige zorg en zelfbeschikking

Lisa Dejonghe (interviewer): Waarin verschilt de vrijzinnige zorg van andere zorg?

Els Goderis: Bij ons staat het zelfbeschikkingsrecht centraal. Ik denk dat dat een beetje ons heilig woord is. Wij zullen nooit iets opdringen. In eerste instantie moet het eigenlijk vanuit de hulpvrager, patiënt of cliënt zelf komen. We gaan niets opdringen. Het gaat ook om het feit dat we ook emanciperend werken. Wij gaan het niet overnemen van mensen of we gaan hun probleem niet oplossen. We luisteren naar wat je ons te vertellen hebt en we gaan op jouw tempo verder. We houden een spiegel voor. We erkennen en herkennen. Het bieden van een luisterend oor is eigenlijk heel louterend. Mensen kunnen of durven soms nergens met hun verhaal terecht om hun omgeving bijvoorbeeld niet te belasten of omdat die er niet is. Het is eigenlijk op het tempo van de cliënt, patiënt. We geven de mogelijkheden aan, maar vragen hoe ze er zelf over denken. Dat is hetzelfde als wat we nu eigenlijk ook met LEIF doen rond het levenseinde. Het ganse gamma wordt uitgespreid, maar het is aan jou om te beslissen wat je er zelf mee doet. We gaan de mensen begeleiden – als sherpa’s mee onderweg gaan – en dragen soms een stukje van de last, omdat het gedeeld wordt, maar de mensen gaan er zelf verder mee aan de slag. We oordelen of veroordelen ook niet. We staan open voor iedereen. We hebben eigenlijk heel wat cliënten die katholiek zijn. Dat maakt ons niet uit. Ze weten waar ze terecht gekomen zijn en weten wat ons standpunt is, bijvoorbeeld over het leven na de dood. Voor de rest komt dat niet ter sprake. Het gaat om het zelfbeschikkingsrecht, het emanciperende karakter, het niet betuttelen, het paternalisme... Daar zijn we allergisch aan. We zoeken de kracht binnen de mens. Wat wil je? Wat kun je nog als mens en wat geeft jou nog zin? We stellen duidelijk dat het aan de persoon in kwestie is en dat deze de enige is die het kan. Er is geen hogere macht of een god die het kan veranderen of tot wie je je moet richten. Jij bent diegene die het zelf in handen moet nemen, als je daarvoor kiest.