CAVA's verzet

De VUB-campus is een plaats waar vrijheid centraal staat. Toch is deze vrijheid allerminst vanzelfsprekend; ze moet gekoesterd, bewaakt en soms verdedigd worden. Deze moeilijke taak kent vele namen, van idealisme en engagement tot verzet. Wij dragen hier als VUB en vrijzinnig archief toe bij door aandacht te schenken aan alle vormen van verzet in onze archieven. 

Hedendaagse sporen van verzet

Wie tegenwoordig de campus bezoekt, ziet hoe de huidige studenten zich inzetten tegen het geweld in Gaza, dat ingaat tegen internationaal recht en iedere humanist diep raakt. De bezettingsactie van de studenten is in die zin hoopvol en inspirerend: verzet voor vrijheid is geen erfgoed, maar een essentieel onderdeel van het DNA dat de VUB tot een gemeenschap maakt.

De waarden van de VUB voeden niet alleen een traditie van navolging, maar ook een rijke traditie van democratie, gelijke rechten en vooruitgang. Om deze reden nam onze coördinator Rik Röttger deel aan de 50uur lange voorleesmarathon ‘Dit zijn de namen’, georganiseerd door De Studio en vzw Helden van het Verzet. Dit indrukwekkende eerbetoon werd gelivestreamd vanuit het Fort van Breendonk. 

Herdenkingen

Op 8 mei herdacht de VUB-gemeenschap de historische inzet voor onze gedeelde vrijheid. In samenwerking met ons archief werd een verzetspad op de campus ingehuldigd, gewijd aan mensen die verbonden zijn met onze universiteit, de vrijzinnige beweging en de stad Brussel, die historisch onderdak bood aan zij die vrijheid en mensenrechten hoog in het vaandel dragen. Meer over de 8 mei herdenking en de Verzetslaan vanuit het perspectief van onze coördinator Rik Röttger lees je hier. 

De tradities van vrijheid en verzet willen we herinneren en vieren. De plechtige herdenking op 8 mei en op St Vé zijn tastbare voorbeelden hiervan. Ook bij de herdenking van de sluiting van de ULB op 25 november 1941 willen we reflecteren op de betekenis van vrijheid en verzet.

Doordenken

Als VUB-archief willen we echter meer doen dan alleen herdenken. We willen ook doordenken. We streven ernaar om te begrijpen, te nuanceren en bovenal de feiten te laten spreken. Niet alleen de grote verhalen, maar ook de concrete daden van concrete mensen moeten naar voren komen uit de rijkdom van de archieven. Mensen die op hun eigen manier 'geschiedenis maken' en bakens verzetten voor vrijheid. Daarom willen we bijdragen aan het onderzoek naar professoren, studenten en personeel met een band met het verzet tijdens WO II.

We waren dan ook aanwezig op het Brusselse stadhuis toen daar op 17 mei de leerstoel Sporen van het Verzet plechtig werd ingehuldigd. Het was een warme avond, deels door het debat en deels door de vriendschappelijke ontmoetingen. 

Het is duidelijk dat het vuur voor vrijheid brandend wordt gehouden door veel mensen, generaties lang. Verzet is opnieuw nodig. Op de campus vinden we het levend bewijs daarvan. We mogen deze traditie niet verloren laten gaan. Ook de hedendaagse 'sporen van verzet' willen we met de studenten blijven vastleggen en tonen.