Pioniers van de vrijzinnig-humanistische zorg
Conny Verkest over palliatieve zorg en euthanasie
Conny Verkest: Eerst in het begin dachten ze dat ze met palliatieve zorg alles konden oplossen. Ze gingen daar alles in oplossen. Totdat het besef kwam dat dat niet kon. Dat sommige mensen niet volledig wilden aftakelen en op een gegeven moment zeiden: “Nu is het genoeg.” En omdat er ook ziektebeelden en mensen zijn waar ze de pijn niet helemaal kunnen wegnemen. Ze kunnen niet alles; ze kunnen bepaalde zaken niet wegnemen. Als er een tumor groeit in je keel en als die tumor helemaal opengroeit, kan je stikken. Ze mogen dan nog palliatieve zorg geven, zoveel als ze willen, die tumor blijft groeien. En als je een tumor in je hoofd hebt die volledig ingeklemd is, dan kan je daar epileptische aanvallen van krijgen. Leuk is dat niet als je al terminaal bent. Ze kunnen niet alles met palliatieve zorg. Als de mensen zeggen: “Dat wil ik niet, dat einde. Ik wil die laatste stadia niet, ik wil euthanasie.” Zo is dat geëvolueerd.
Op een gegeven moment was er een patiënt en die zal ik nooit vergeten. Die vrouw was aidspatiënt. Ze had de ziekte gekregen van haar man, die piloot was. Haar man was al dood en haar twee kinderen waren volwassen. Ze lag hier en ze had verschrikkelijk veel pijn. Die pijn kwam niet onder controle: ze had een bepaalde soort tumor op haar huid, op heel haar lichaam. Je moet je dat voorstellen: huidtumoren op je volledige lichaam. Dat deed enorm veel pijn en de morfine hielp niet – niet genoeg. Op een gegeven moment zei ze: “Ik wil sterven.” Op dat ogenblik was de wet er nog niet. We hebben daar dan over gepraat, de palliatieve arts erbij geroepen en toen zeiden ze: “We kunnen geen euthanasie doen.” Dat was toen nog niet mogelijk. Ik zat bij haar in het ziekenhuis en toen heeft ze gezegd: “Kijk, Conny, ik ga mijn ogen toe doen. Ik zeg niets meer en ik doe ze niet meer open. Ik ga mezelf hier uithongeren.” Ze heeft dat dus gedaan. Dat zal ik nooit vergeten. Het heeft een dag of twee geduurd. Dat is het palliatief team bijgebleven. Daarna zijn ze begonnen met palliatieve sedatie en zo zijn we geleidelijk naar euthanasie gegaan. Nu wordt binnen de palliatieve zorg euthanasie gedaan op vraag van de patiënt. Zoals het moet. Maar ja, we zijn ergens begonnen. Dat zijn de verhalen die echt onder je vel kruipen.