Het publiek over Hasselt, gemeenteschool, communie, atheneum, Brussel, niet-confessionele zedenleer, Universiteit Gent, Humanistisch Verbond, Lucien De Coninck

Publiek: Ik kom uit een tijd, waar er in de lagere school waar ik gezeten heb niet gekeken werd naar godsdienst of zedenleer. Dat bestond niet. Dat was een gemeenteschool en wie zijn communie wou doen, moest dan speciaal naar een catechesecursus. Deze ging enkele weken voor de eigenlijke communie door en zij deden dan hun communie, maar kwamen daarna terug naar de les in het zesde leerjaar. In de lagere school heb ik daar dus nooit iets van gehoord. Ik zat in de lagere school van 1940 tot 1946/7. Ik ben dan naar het Atheneum van Brussel gegaan en daar waren toen lessen godsdienst — katholieke godsdienst — en zedenleer. Dat was de situatie die Denise beschreven heeft, namelijk wij kregen les van een romanist in zedenleer, maar het waren thema’s die behandeld werden. Nu, ik heb daar geluk gehad, want dat was een man die ons ook kritisch heeft leren denken. Dat was mijns inziens toch iets bijzonders aan de lessen zedenleer/moraal. Een keer afgestudeerd in het Atheneum in Brussel — waar ik eigenlijk zedenleer gevolgd heb —, ging ik naar de universiteit. Het was in 1951, aan de universiteit van Gent, dat we in contact gekomen zijn met het begin — het opborrelen — van het idee van een vereniging. Toen is namelijk het HV — het Humanistische Verbond — gesticht. Eén van onze proffen, professor De Conink, was een voorvechter en was betrokken bij de start van dat HV. Voor zover ik mij herinner, waren we in ons jaar — mijn vrouw was daar ook bij — met acht studenten. Ik geloof niet dat daar overtuigde katholieken bij waren. Ik herinner mij dat toch niet. De meesten werden dan als student lid van dat team van het Humanistisch Verbond. Wij zijn dat ook gebleven, ook nadat we afstudeerden. Ik heb dan — als Brusselaar — kennis gemaakt met Limburg en ik moet zeggen dat achteraf gezien mijn mond openviel van wat er hier nog als ideeën rondspookte over gelijkheid, denken, vrij denken. Ik heb daar persoonlijk geen problemen mee gehad. Ik kwam in het Atheneum van Genk terecht en daar bleken er op dat gebied ook geen problemen mee te zijn. Het was zo gemengd: met Italianen, met mensen die de Hongaarse opstand hadden beleefd en daar terecht gekomen waren — kinderen enzovoort — waardoor er echt geen sprake was van tegenstellingen. Persoonlijk heb ik dus nooit de problemen meegemaakt die hier aangehaald worden. Het enige — ik kan het u vertellen, want het is voorbij — mijn vader kon geen gebed lezen. Mijn vader was absoluut niet anti-godsdienstig, maar was gewoon niet godsdienstig. Mijn moeder wel en zo zijn wij uiteindelijk toch voor de kerk getrouwd om de lieve vrede ten opzichte van mijn moeder te bewaren. Zo ging dat en er is nooit echt discussie geweest. Wij dateren in onze opleidingen van de tijd voordat de tegenstellingen zo tot uiting zijn gekomen. Ik vond het dus zeer logisch om hier in Limburg mee te werken — dat was toen met Herman Lievens — om hier een HV te starten en sedertdien — ik weet niet meer precies in welk jaar dat was — ben ik lid gebleven en ben ik actief gebleven.