Vrijzinnige verhalenavonden
Donald Buyze, Rosa De Borger en Dascha Vandeputte over West-Vlaanderen, onderwijs, Kortrijk en atheneum
Donald Buyze: De boerenbuiten was katholiek tot en met. Weet je dat bijvoorbeeld, in de jaren 1990, in die dorpen in Groot-Zonnebeke ze het nog voor elkaar hebben gekregen om vrije katholieke basisscholen — dat waren dan de vroegere meisjesscholen, de nonnenscholen, ik denk in Passendale — te fusioneren met de gemeentelijke basisscholen. Men vond dat normaal. De toenmalige burgermeester heeft me dat eens verteld — nu nog: Dirk Cardoen. Hij vond dat normaal. Ik zei: “Ja, dat kan toch niet. Een gemeentelijke school is toch iets heel anders dan een vrije katholieke school.” Hij wist daar niets van en hij moest daarover oordelen, begrijpt u? Hij was de baas daarover, hij was de burgemeester.
Rosa De Borger: Toen ik de jaren 1950 op het atheneum zat, was er hier in Kortrijk een echte hetze tegen het rijksonderwijs. Ik weet nog dat men dan zei dat het een slechte school was. Van zodra de nonnekes wisten dat ik naar het atheneum zou gaan, werd ik apart geroepen en werd mij gezegd: “Gaat gij naar het atheneum? Zo’n slechte school!” Ze bedoelden dan dat ik op het slechte pad zou geraken. Dat was het slechte dat ze bedoelden, want dat was een gemengde school. Er gebeurde daar nogal iets tussen al die meisjes — niet zoveel meisjes, maar enfin — en die jongens. Dat kan je wel denken, dus het was een slechte school. Dat is lang zo geweest, hoor. Ik weet niet hoe ze daar nu allemaal over spreken, maar in die tijd was dat—
Dascha Vandeputte: Nu is dat nog voor een stuk zo. Toen ik begin jaren 1980 in het middelbaar zat, deden wij judo en we hadden daar veel vrienden die ook in het katholieke net zaten. Bepaalde van onze vrienden mochten van hun ouders niet meer met ons omgaan — omdat we in het rijksonderwijs zaten en zedenleer volgden en mijn ouders daarenboven ook nog eens gescheiden waren. Wij waren dus heel slecht en zouden de zieltjes bederven. Vandaag de dag: Vic zit nu niet in het gemeenschapsonderwijs. Hij volgt het Freinet in de Levensboom en daar zijn er mensen die vragen: “Waar zitten de groten? In het atheneum? Oh, zo’n slechte…” Dan denk ik: “Hoe kan jij dat nu weten? Je hebt er nooit school gelopen.” Ik ga ook geen oordeel vellen over een katholieke school. Ik heb er nooit gezeten en ik ken niemand persoonlijk die daar zit. Ik ga daar geen oordeel over vellen.