Sonja Eggerickx over internationale profilering

Jimmy Koppen (interviewer): Wat me dus opvalt als je kijkt naar de geschiedenis van het vrijzinnig humanisme en het Humanistisch Verbond (HV) men van bij het begin het internationale gaat uitspelen. Vanaf 1952 staat men hier al aan de wieg. Is die noodzaak er meteen geweest?

Sonja Eggerickx: Je moet kijken naar de geschiedenis. IHEU is opgericht in 1952 in Amsterdam als stichtingscongres door vijf verenigingen. India, VS, Britten, Nederlanders en nog iets. Dan zijn er een aantal vrijzinnige humanistische organisaties op het stichtingscongres geweest en meteen lid geworden. Daar was het Vlaamse HV bij. Het hangt ook samen waarom het HV is opgericht na de oorlog. De leegte was enorm. Er was een spirituele leegte. Mensen raakten van God af: “Als er een God bestaat, hoe kan hij dit toelaten?” In Nederland hadden ze al in 1948 een HV opgericht. Eigenlijk een beetje een nieuwe wind, want voor de oorlog waren er vrijdenkersverenigingen. Die waren tegen de katholieken of de protestanten in Nederland. Het HV was vrijzinnig in de Vlaamse betekenis van het woord, maar wou zich niet afzetten, wou ook een positieve boodschap brengen. Dan is Robert Dille van Antwerpen lid geworden van HV in Nederland. Hij heeft dan hier mensen gezocht binnen de vrijmetselarij die met hem samen een HV wilden oprichten. Vanuit hetzelfde idee van na de oorlog van alle miserie, we moeten ons internationaal verenigen als we iets willen bereiken. HV was in Vlaanderen al internationaal omdat het voor een stuk geënt was ideologisch op het HV van Nederland. In het begin van IHEU was er wel een samenwerking geweest in die zin dat bv Lucien De Coninck voor IHEU in de werkgroep zat die met het Vaticaan ging praten. Ze hadden een interreligieuze werkgroep, maar wouden ook weleens met atheïsten praten. Dat is een tijdje doorgegaan.  Helaas, in het archief van Nederland vind je er dingen over terug, hier niets meer. Toen was de zetel in Utrecht, vandaar dat het archief daar gebleven is. Op het moment dat Lucien De Coninck door het fonds herdacht werd, was er een verhuis van het archief naar een rijksarchief in Nederland. Men had mij toen gevraagd in Gent of ik iets kon vinden, maar neen want het was niet beschikbaar. Iemand zou het eens moeten gaan opzoeken hier in Vlaanderen. Wat was de invloed van De Coninck, Cuypers, Robert? Karel Cuypers heeft hier in het bestuur gezeten.

Jimmy Koppen (interviewer):Heeft men meer de internationale kaart uitgespeeld en minder naar Franstaligen gekeken?

Sonja Eggerickx: Het is anders gegroeid bij de Franstaligen. Het HV had de UVV kunnen worden. Op een moment waren er binnen het HV zo veel mensen van de socialistische strekking dat de liberalen zei dat ze zich daar niet in terugvonden. Om dat te vermijden is de Unie opgericht. En ook om alle kleine groepen die niet thuishoorden bij het HV samen te brengen als vrijzinnigen. Aan Franstalige kant is dat anders gegroeid. Die waren nog niet georganiseerd. Zij waren ook niet op het stichtingscongres van IHEU aanwezig, en dat is het grote verschil. HV Vlaanderen onder invloed van Nederland. De CAL meer onder invloed van Frankrijk. Je mag je jezelf niet verkopen etc. Ze zijn ook anders gegroeid. De Libre Pensée in Frankrijk zeggen “De CAL, die hebben zich verkocht aan de overheid. Ze zijn niet meer voor de séparation.”, wat echt niet zo is. Maar de mensen van Libre Pensée, je moet ze kennen hoor die mensen. Met alle sympathie, maar goed, daar koop je niets mee.

Jimmy Koppen (interviewer):Hoe zijn de relaties op internationaal vlak met de verschillende verenigingen? Of is het enkel maar via HVV of UVV?

Sonja Eggerickx: UVV is lid, HVV niet op dit moment. Het lidgeld was hoog. Er zijn financiële problemen geweest bij HV. Het is gewoon omdat ik het interessant vond. Ik ben internationaal beginnen werken door samenwerking met humanistisch vormingsonderwijs in Nederland en Lebenskunde in Berlijn. Dan kom je terecht op een vergadering waar mensen van IHEU zitten en die vragen dan of ik niet bij hen wou komen. UVV is lid geworden. Zo ben ik heel bewust met het doel om met UVV internationaal actief te worden naar een algemene vergadering van IHEU gegaan. Dan hebben ze mij echt gevraagd om in het bestuur te gaan zitten. Een probleem in IHEU is dat ze een divers bestuur willen, maar dat gaat niet. Je moet bijna rijk zijn ofwel is het een organisatie die je steunt. Ik moest altijd naar Londen. Dat kost geld hoor als je dat privé moet betalen. Ik heb het geluk dat UVV mij daarin kon helpen. De Noren betalen dat voor hun afgevaardigden. Het is zoeken om iemand te hebben. Een van de redenen waarom dat we niemand uit Afrika hebben is omdat  IHEU geen geld heeft. Aan Afrikaanse organisaties moet je dat niet vragen.

Jimmy Koppen (interviewer):Er kon geen financiële steun gevraagd worden bij IHEU?

Sonja Eggerickx: Neen, een paar jaar geleden hebben we een grote erfenis gedaan in Amerika. Toen was een van de voorwaarden dat het geld moest gezet worden op een rekening en dat we alleen maar de interest mochten gebruiken. We verloren dan geld na de financiële crisis bij wijze van spreken. Het zal nu wel verbeteren.

Jimmy Koppen (interviewer):Wat is het doel van IHEU nu?

Sonja Eggerickx: Het doel is om de organisaties te verenigen, samen te werken. Om de humanistische stem,  wat dat ook moge zijn, te vertegenwoordigen de NGO Groups van de International Bodies. Sommige zijn succesvol, andere minder. Bijna al onze mensen zijn vrijwilligers. De mensen in de mensenrechtenraad in Genève, behalve het hoofd van de delegatie die we aan 1/5 loon hebben, volgen de discussies in de mensenrechtenraad. Je moet bijna zot zijn om dat vol te houden. Als je ziet wie daarin zit, dan zijn het niet de meest menslievende landen. Ik ben zo eens een dag geweest. Er is iemand van ons die iets begint, je mag maar twee minuten praten. Tegen kindhuwelijken bijvoorbeeld. Je hebt meteen een interventie. Vertegenwoordigers van de landen kunnen je meteen onderbreken. Je krijgt een moslimland dat meteen onderbreekt om te zeggen dat er tegen de godsdienst wordt gepraat. Het woord wordt je daar afgepakt. Het is echt volhouden. Daar wordt wel samengewerkt met Catholics for Free Choice. Er zijn ook andere groepen waar mee samengewerkt wordt. In New York is het iets uitgebreider. Het gaat niet alleen over mensenrechten, maar worden er teksten voorbereid voor plenaire vergaderingen door NGO’s over kinderrechten. Dat gaat breder dan schendingen van kinderrechten. Het is meer iets als het kinderrechtencommissariaat hier. Ze moeten goede rechten en opvang hebben. Men kijkt ook naar het materiële. Het is breder.