Vrijzinnige verhalenavonden
Alain Vannieuwenburg over Robert Moucheron, Vilvoorde, familie, communie, vrijzinnigheid en onderwijs
Publiek: Ik was ook bij hem thuis, niet alleen op de school. Wij hadden allebei dezelfde opvoeding. Robert, in de lagere school, heeft geen katholiek onderwijs gekregen. Ik wel. Ik heb mijn plechtige communie moeten doen. Dat was zo de mode, want ik heb mijn ouders nooit naar de kerk weten gaan. Toch moest ik mijn communie doen. De pastoor zei tegen mij: “Met u is niets aan te vangen. Je mag je plechtige communie niet doen”. Ik heb uiteindelijk zedenleer gevolgd bij Robert op het atheneum. Wij volgden zedenleer omdat we anti-katholiek waren. Robert is na het atheneum een lerarenopleiding gaan volgen, ik ging een andere weg op. Na 25 jaar terugkijken was Robert een formidabele propagandist voor de vrijzinnigen. Ik had in 25 jaar niets gedaan. Tot op het ogenblik dat mijn dochter naar het feest van de vrijzinnige jeugd was gegaan. Ik zei toen dat ik iets moest doen. Wij hebben samen een paar weekends georganiseerd. We hebben een paar weekends georganiseerd in Merveux, omdat mijn vrouw verantwoordelijk was voor het centrum van mentale beperkingen in Merveux. We konden daar faciliteiten bekomen. Dan is het stilgevallen. Terug gedurende een aantal jaren, geen enkele activiteiten, zelfs niet wetende dat er iets bestond. Tot op het ogenblik dat ik met pensioen ging. 60 jaar, beroepsactiviteit beletten me om buiten de uren iets anders te doen. Ik was 60 jaar en ik had tijd, ik keer terug naar de vrijzinnige beweging. Dan ben ik gaan nadenken: wat is vrijzinnigheid? Ik wil alleen maar zeggen, dezelfde opvoeding en aan de ene kant komt er een mens uit met fantastische kwaliteiten, de andere kant onverschillig tegenover vrijzinnigheid. De dochter werd niet gedoopt, maar daar bleef het bij. Een van de eerste vragen was: Word je als vrijzinnige geboren of wordt men het nadien? We zijn geen van beide vrijzinnig geboren, maar hij [Robert] is het geworden. Waar heeft Robert die vlam gekregen? Ik heb hem verloren. Je komt hem tegen als een man die alles in vuur en vlam zet. Heeft hij dat gekregen bij zijn opleiding als leraar? Hij is verhuisd naar de Limburg, katholiek nest. En komt terug als vrijzinnige. Ik begrijp het niet. Er moet een vlam aan zijn. Kan er iemand op antwoorden hoe hij daartoe is gekomen?
Alain Vanieuwenburg: Ik kan niet zeggen daar. Er zijn bepaalde normaalscholen in richtingen die gekend waren om hun seculier karakter. De vorming die je geniet draagt bij tot. Het is misschien een van de zaken die we in ons receptenboek opnieuw moeten opnemen. Leerkrachten en onderwijsinstellingen spelen een belangrijke rol. De vrijzinnige beweging is zeer divers. Je hebt mensen die zich vrijzinnig noemen wiens kinderen naar het gemeenschapsonderwijs gaan, je hebt ook mensen die vrijzinnigheid op een andere manier beleven. Alle verschillende gezindheden moeten we samenbrengen. Daar is een mobilisatie voor nodig. Ik heb het geluk gehad dat mijn leerkracht moraal in de rijksmiddelbare school…Hij was de zoon van ingenieur Mertens, toen gekend omdat hij in bepaalde middens keet had weten te schoppen. Hij was mijn eerste leraar moraal. Hij ging er volledig in op en sleepte je dan ook mee. Onderwijs speelt een belangrijke rol.