Hoe wordt iemand vrijzinnig humanist?

Hoe werd iemand een vrijzinnig humanist? Familie was, zoals steeds, een belangrijke factor. Welke rol speelden vader en moeder, of broers en zussen? Vaak gaven de ouders hun levensovertuiging of politieke beschouwing door aan hun kinderen. Of net niet, en verzetten de kinderen zich tegen hun denkbeelden.

In een overwegend katholieke regio als Vlaanderen liepen kinderen school in vrije scholen en colleges, en werden athenea niet zelden gestigmatiseerd. Vanuit de traditie werden vaak de grote katholieke rituelen gevolgd, zoals dopen, communies en vormsels. Maar lentefeesten en Feesten Vrijzinnige Jeugd wonnen vanaf de jaren 60 aan belang. Meestal was het de lokale leerkracht niet-confessionele zedenleer, of de afdeling van de Oudervereniging voor de Moraal, die hiertoe het initiatief nam. Leerkrachten speelden sowieso een rol in de ontwikkeling tot vrijzinnig humanist.

Op een bepaald ogenblik koos iemand dan voor vrijzinnigheid. Soms gebeurde dat al tijdens de jeugd, op school tijdens de studietijd of nog veel later. Die keuze kon voortkomen uit een crisis en een breuk veroorzaken, of groeide juist heel geleidelijk aan.